Biało-zielona 'Solidarność'

Biało-zielona Solidarność to wyjątkowo ciekawa książka, która zagościła w mojej biblioteczce już kilka lat temu. Wróciłem do niej, dla przypomnienia, przed przeczytaniem nowej, wydanej w tym roku, pozycji księdza Jarosława Wąsowicza. Biało-zielona Solidarność to nie jest typowa monografia Lechii Gdańsk. Autor skupił się nie na piłkarzach, a na kibicach i ich działalności politycznej w latach 80.

Książka oparta jest na wspomnieniach autora i innych uczestników, a także źródłach historycznych. Pozwala to na przedstawienie pełniejszego obrazu niezwykłych wydarzeń, które niestety są nieobecne w świadomości wielu osób. Rola kibiców gdańskiej Lechii w antykomunistycznych wystąpieniach na wybrzeżu nigdy ani wcześniej, ani później nie została opisana z taką szczegółowością. Dlatego cieszę się, że miałem szansę przeczytać tę książkę.

Do książki załączona została płyta z nagraniem meczu z Juventusem w Gdańsku. Trzecioligowa wówczas Lechia po finale z drugoligowym Piastem Gliwice wywalczyła w sezonie 1982/1983 Puchar Polski. Otworzyło to wrota do nierozgrywanego już Pucharu Zdobywców Pucharów. Kilkadziesiąt dni po formalnym zakończeniu stanu wojennego do Gdańska przyjechała drużyna Starej Damy. Po wyniku 7-0 w Turynie szanse Lechii na awans były zerowe. Pomimo to na stadionie przy Traugutta pojawiło się kilkadziesiąt tysięcy widzów. Lechiści w tym meczu nawet wyszli na prowadzenie, ale wynik ostatecznie przegranego 2-3 meczu nie był tego dnia najważniejszy.

Mecz przerodził się w wielką manifestację polityczną. Na stadionie pojawił się także Lech Wałęsa co wzbudzało wielki entuzjazm publiczności. Nie była to jedyna antykomunistyczna akcja kibiców Lechii. Wśród wielu przedstawionych manifestacji duże wrażenie zrobił na mnie opis brawurowego rozwieszenia przez Jacka Kurskiego transparentu nawołującego do bojkotu wyborów do Sejmu w 1985 roku. W książce nie zabrakło również historii, których bohaterami są inni, znani trójmiejscy politycy. Pojawia się nawet Donald Tusk, którego ciężko uważać za ulubieńca współczesnego ruchu kibicowskiego.

Poza opisem wydarzeń historycznych autor oddaje w książce głos działaczom klubu i kibicom. Wspominają oni kibicowanie w latach 80, udział w nabożeństwach w kościele św. Brygidy czy wsparcie kibiców dla strajkujących Stoczniowców. Dużo jest tam osobistych wspomnień, a także z awantur z milicją. Wszystko to dopełniają przedruki z ówczesnej prasy. Zarówno tej oficjalnej jak i podziemnej.