1 maja 2021 roku Rugby Club LECHIA Gdańsk obchodzi 65-lecie powstania. Składając życzenia jubilatowi, wielkich sukcesów na arenie krajowej i międzynarodowej, warto przypomnieć jakie były jego początki i komu zawdzięczamy powstanie sekcji rugby w Lechii.
Pod koniec 1954 roku Franciszek Liszka, przedwojenny gracz rugby, założył drużynę, która funkcjonowała, oczywiście nieoficjalnie, w Kole Sportowym nr 9 Zrzeszenia Sportowego Górnik przy kopalni „Murcki”. W pierwszej połowie 1955 roku rozpoczęła działalność druga drużyna tym razem w Kole Sportowym nr 3 w Zrzeszeniu Sportowym Górnik przy kopalni „Katowice”. Animatorem jej powstania był Ramon Torrents – hiszpański emigrant, który przed przyjazdem do naszego kraju grał w rugby w Hiszpanii. Wkrótce kilka innych ośrodków w Polsce wyraziło zainteresowanie grą w rugby.
Zainteresowanie grą w rugby, jakie pojawiło się wtedy w Polsce, zainspirowało dwóch dziennikarzy Wojciecha Giełżyńskiego z tygodnika „Dookoła Świata” i Andrzeja Karpińskiego ze „Sportowca” do rozpropagowania tej dyscypliny w Polsce. We wrześniu 1955 roku obie redakcje złożyły w Głównym Komitecie Kultury Fizycznej (w skrócie GKKF) propozycję zorganizowania rugby w Polsce. 15 listopada 1955 roku Giełżyński, Karpiński oraz Jerzy Woydyłło (dziennikarz „Dookoła Świata”) zwołali w Warszawie Zjazd Założycielski, który wybrał Komitet Organizacyjny Polskiego Związku Rugby pod przewodnictwem Andrzeja Karpińskiego. Ówczesne władze GKKF przychylnie ustosunkowały się do propozycji organizacji rugby w Polsce. Efektem tego było rozporządzenie (z 14 grudnia 1955 r.) ówczesnego ministra sportu Włodzimierza Reczka o wprowadzeniu rugby na listę dyscyplin sportowych oficjalnie uprawianych w Polsce.
Nie czekano na oficjalne zezwolenie i tworzono drużyny rugby. I tak na przykład w Warszawie już w październiku 1955 roku treningi rozpoczęto w kołach sportowych ZS Start. Nieco później zorganizowali się studenci warszawskiego AWF-u.
Również w Gdańsku rugby trafiło na podatny grunt. Początki rugby w Lechii nierozłącznie związane są z postacią Henryka Hodiaka. Pan Henryk urodził się we Francji, gdzie grał w młodzieżowym zespole rugby ASR Roanne. Do Polski przyjechał w 1950 roku, a dwa lata później rozpoczął naukę w gdańskim Technikum Wychowania Fizycznego, gdzie szybko znalazł kolegów chętnych do rugby.
W Technikum Wychowania Fizycznego Hodiak znalazł wielkiego sprzymierzeńca i zwolennika gry w rugby. Był nim ówczesny wykładowca tej szkoły Sławomir Zieleniewski, jednocześnie znany trener lekkoatletyki i działacz Terenowego Koła Sportowego Lechia. Według relacji Henryka Hodiaka pierwsze treningi a właściwie zabawy w rugby odbywały się w kilku miejscach, jednak najważniejszym miejscem treningu była plaża w Sopocie-Kamiennym Potoku, niedaleko internatu TWF. Grano tam nie piłką do rugby, ale do futbolu amerykańskiego.
Pod koniec 1955 roku w Gdańsku istniały dwa środowiska zainteresowane rugby i próbujące w nie grać. Te środowiska to grupa studentów, a jednocześnie zawodników i działaczy sekcji lekkoatletycznej AZS Politechniki Gdańskiej oraz wspomniana grupa uczniów gdańskiego Technikum Wychowania Fizycznego.
14 stycznia 1956 roku odbyła się w Warszawie pierwsza ogólnopolska narada aktywu rugby, na którym między innymi postanowiono przeprowadzić kurs instruktorski pod kierunkiem Alfonsa Zedy, trenera z Czechosłowacji. Kurs ten przeprowadzono w dniach 2–22 marca w Warszawie. Wśród blisko 60. kursantów był Henryk Hodiak.
Hodiak po powrocie z kursu rozpoczął, wraz z kolegami z TWF-u, intensywne starania w celu powołania sekcji rugby. Początkowym kierunkiem działań było koło sportowe przy TWF działające w ramach Zrzeszenia Sportowego Zryw. Technikum Wychowania Fizycznego miało wtedy siedzibę przy ul. Traugutta 73 w Gdańsku-Wrzeszczu w budynkach wybudowanych w latach 40. XX wieku, tuż przy stadionie będącym wtedy we władaniu Rady Okręgowej ZS Budowlani Gdańsk. Na stadionie siedzibę miało Terenowe Koło Sportowe LECHIA wchodzące w skład ZS Budowlani Gdańsk. Tak bliskie sąsiedztwo ze znaną sportową instytucją spowodowało zmianę kierunku działań zmierzających do powołania sekcji rugby w TKS Lechia. Było to niełatwe, ale przyszli rugbiści mieli sprzymierzeńców. Byli to przede wszystkim wspomniany wcześniej Sławomir Zieleniewski oraz Stanisław Michowski ówczesny dyrektor TWF.
Udało im się przekonać do idei powołania sekcji rugby najważniejszych członków rady (zarządu) TKS Lechia, w tym przewodniczącego Rady Andrzeja Kuleszę, wiceprzewodniczącego Tadeusza Mazurkiewicza oraz Stefana Kowalskiego, który pełnił funkcję gospodarza w TKS Lechia (odpowiednik dzisiejszego dyrektora klubu). Ludzie ci wraz z Henrykiem Hodiakiem są uważani za założycieli sekcji rugby w Lechii Gdańsk. Oficjalną datą powołania sekcji rugby w gdańskiej Lechii jest 1 maja 1956 roku. Pierwszym trenerem został Henryk Hodiak, zaś pierwszym kierownikiem sekcji – Stefan Kowalski.
Takie były początki rugby w Lechii.
